Beats me! - Taartvulling
Intellectuele eigendom en muziek vormen samen een bijzondere combinatie. Waar boeken en foto’s met één rechtencategorie in verband worden gebracht – het auteursrecht – kleeft aan muziek een uitgebreide tros intellectuele eigendomsrechten en vergoedingsaanspraken die zich het beste laat vergelijken met een taart. Deze “muziektaart” is opgebouwd uit een rechtenlaag (vulling) en een vergoedingenlaag (slagroom). In deze Beats Me! gaan wij nader in op de rechtenlaag.
De opbouw van de taartvulling hangt samen met de wijze waarop muziek in elkaar steekt. Onze Auteurswet kent auteursrechtelijke bescherming toe aan muziekwerken als zodanig, meer in het bijzonder muziekwerken met of zonder woorden, dramatisch-muzikale werken en muzikale bewerkingen (muziekschikkingen en arrangementen). Het auteursrecht verschaft de rechthebbende(n) het exclusieve recht op openbaarmaking en reproductie van een muziekwerk. Uitgaande van een muziekwerk bestaande uit een liedtekst en een muzikale compositie, kunnen tekstdichter en componist aanspraak maken op een eigen auteursrecht op de tekst respectievelijk compositie. Maar ook degene die het muziekwerk in auteursrechtelijke zin met toestemming van de oorspronkelijke muziekauteur(s) bewerkt, kan aanspraak maken op een eigen “bewerkersauteursrecht”.
De taartvulling bevat tevens nabuurrechtelijke ingrediënten. Naburige rechten zijn aan het auteursrecht verwante rechten. Artiesten die muziekwerken spelen, komt op grond van de Wet op de naburige rechten als uitvoerende kunstenaars op hun optreden een naburig recht toe. Een optreden wordt ook wel uitvoering genoemd. Degene die een muziekuitvoering voor het eerst op een geluidsdrager (fonogram) opneemt en daarbij in organisatorisch en financieel opzicht het risico draagt, komt als masterowner of fonogrammenproducent eveneens een naburig recht toe op de (master)opname. In tegenstelling tot het auteursrecht – waar openbaarmaking en reproductie van muziekwerken een centrale rol innemen – gaat het bij het naburige recht primair om verspreiding en reproductie van geluidsopnamen.
De taartvulling wordt afgemaakt door toevoeging van een snufje persoonlijkheidsrecht. Zowel muziekauteurs als artiesten kunnen aanspraak maken op persoonlijkheidsrechten, ook wel morele rechten genoemd. Deze rechten vloeien voort uit hun “moederband” met het muziekwerk en het optreden en bieden bescherming tegen onder meer misvorming en verminking.
Tot zover de taartvulling. Volgende keer méér over de slagroom op de taart en de opdeling ervan in partjes.
Marie José Spit ([email protected]) Bjorn Schipper ([email protected])
more insights
ADE: The People Behind The Scenes
Honored to be involved in ADE’s campaign this year. The portrait of Bjorn Schipper is a part of the ADE ’22 photoshoot by Krijn van Noordwijk. The series portrays the people that keep our scene alive and push our industry forward, and represent the entire range of electronic music.
19 October 2022
ReadInvesteringen zolderkamerproducers verdienen óók bescherming
In Muziekwereld 2017-4 schreef ik over de uitspraak van de rechtbank in eerste aanleg in de langslepende kwestie van *deejay*, producer en artiest Martin Garrix tegen zijn voormalige managementkantoor MAS Management (hierna ‘MAS’) en platenmaatschappij Spinnin’ Records. In het hoger beroep heeft het Gerechtshof eind 2019 een voor de Nederlandse muziekindustrie belangrijke uitspraak gedaan. In deze bijdrage voor *Muziekwereld* ga ik vooral in op de overwegingen van het Hof over het naburige recht van fonogrammenproducenten in relatie tot zogeheten ‘zolderkamerproducers’: artiesten/producers die hun tracks vooral ‘thuis’ in een eigen studio en/of met eigen instrumenten, apparatuur en/of software maken. Uit de uitspraak van het Hof blijkt verder dat het op 1 juli 2015 ingevoerde auteurscontractenrecht onder bepaalde omstandigheden reflexwerking kan hebben en tevens van toepassing kan zijn op overeenkomsten die strikt genomen géén exploitatieovereenkomst zijn.
09 June 2022
ReadNabuurrechtelijke erkenning voor zolderkamer producers
Op 17 december 2021 deed de Hoge Raad uitspraak in de langslepende zaak van DJ, artiest en muziekproducer Martin Garrix tegen zijn voormalige managementkantoor MAS Management (hierna ‘MAS’) en platenmaatschappij Spinnin’ Records. De uitvoerig gemotiveerde beslissingen van de rechtbank uit 2017 en het hof uit 2019 houden de Nederlandse muzieksector nog steeds bezig. Daar komt nu het arrest van de Hoge Raad bij. Ons hoogste rechtscollege overweegt dat het hof – in navolging van de rechtbank – op terechte gronden geoordeeld heeft dat Martin Garrix nabuurrechtelijk als fonogrammenproducent van zijn muziekopnamen moet worden beschouwd. Niettemin vernietigt de Hoge Raad de uitspraak van het hof vanwege onjuiste toepassing van het auteurscontractenrecht bij de beoordeling van de royaltybepalingen en eenzijdige verlengingsbedingen in de management- en productieovereenkomsten tussen partijen en het niet in behandeling nemen van Garrix’ (subsidiaire) vordering gebaseerd op de algemene redelijkheid en billijkheid.
01 January 2022
ReadDe zoete wraak van La Swift
In deze bijdrage voor Muziekwereld sta ik stil bij de inhoud van titelexclusiviteit in de vorm van heropnameclausules in artiesten- en platencontracten. De aan- leiding is een rel van heb ik jou daar tussen wereldster Taylor Swift (‘La Swift’) en haar voormalige manager en platenbaas. Deze rel kreeg in het afgelopen jaar veel aandacht in de media1 en laat stiekem zien dat (ook) de inhoud van een artiesten- of platencontract de carrière van een artiest kan maken of breken.
01 October 2021
Read