
Muziekrechter na de dood
Vorige maand werd bekend dat Anderson.Paak op de binnenkant van zijn onderarm een nieuwe tatoeage had laten zetten. Op zich niet echt bijzonder nieuws aangezien hij zijn lichaam al met meerdere tatoeages had versierd. De inhoud van deze nieuwe tatoeage maakt het echter wel heel bijzonder. Anderson.Paak maakt met zijn nieuwe tatoeage duidelijk dat hij niet wenst dat zijn nabestaanden en erfgenamen na zijn overlijden nog (demo)muziek van hem zullen (laten) uitbrengen die tijdens zijn leven niet is uitgekomen. De tekst van zijn nieuwe tatoeage luidt als volgt:
“WHEN I’M GONE. PLEASE DON’T RELEASE ANY POSTHUMOUS ALBUMS OR SONGS WITH MY NAME ATTACHED. THOSE WERE JUST DEMOS AND NEVER INTENDED TO BE HEARD BY THE PUBLIC.”
Klare taal van Anderson.Paak. Nog niet eerder uitgebrachte demo’s van zijn muziek – in de vorm van demo’s van opnamen en/of demo’s van manuscripten van liedjes – mogen na zijn dood niet uitgebracht worden. De demo’s zijn immers niet bedoeld om aan het publiek ten gehore te brengen. Het zijn niet voor niets demo’s. Een wilsverklaring van een artiest in de vorm van een unieke tatoeage. Hoe zit het nu precies met auteursrechten op muziekwerken en naburige rechten op muziekopnamen na het overlijden van de betrokken muziekauteur en/of uitvoerende artiest?
Auteursrechten na de dood: erfopvolging
Het auteursrecht kent een beschermingsduur tot 70 jaar na de dood van de maker, te rekenen vanaf de eerste januari volgend op het sterfjaar van de maker. Dit is geregeld in artikel 37 lid 1 Auteurswet (Aw). Indien sprake is van een gemeenschappelijk auteursrecht van verschillende makers – twee componisten schrijven samen de muziek van één liedje – begint deze termijn van 70 jaar te lopen op de eerste januari volgend op het sterfjaar van de langstlevende maker (artikel 37 lid 2 Aw). Daarnaast kent de Auteurswet voor muziekwerken die bestaan uit een compositie en een tekst en waarbij de componist en de tekstschrijver verschillende personen zijn, een vergelijkbare regeling waarbij de dood van de langstlevende muziekauteur bepalend is voor aanvang van deze termijn (artikel 40a Aw).
Auteursrechten zijn vatbaar voor erfopvolging (artikel 2 lid 1 Aw). Het gaat hier om de exclusieve auteursrechtelijke exploitatierechten: het recht op openbaarmaking en het recht op verveelvoudiging (reproductie) van een werk. Voor persoonlijkheidsrechten geldt een ander regime (zie hierna). Dat betekent dat bij overlijden van een componist en/of tekstschrijver zijn of haar muziekauteursrechten over kunnen gaan op de eventuele erfgenamen. Deze erfopvolging onder algemene titel leidt in beginsel vanzelf tot overdracht van auteursrechten aan de erfgenamen; anders dan voor gewone overdracht van auteursrechten is geen nadere akte – een ondertekend schriftelijk document gericht op het bewijs van overdracht en levering van auteursrechten – als bedoeld in artikel 2 lid 3 Aw nodig. In het geval er na overlijden van de muziekauteur geen langer levende echtgenoot of geregistreerde partner (meer) is, kunnen de auteursrechten op de muziekwerken alleen gezamenlijk door de erfgenamen worden uitgeoefend. Zij vormen dan met elkaar een gemeenschap en zijn ieder deelgenoot van die gemeenschap en als zodanig gerechtigd tot de auteursrechten. De handhaving van auteursrechten is wel op individuele basis mogelijk door een of meerdere erfgenamen, bijvoorbeeld in het geval van auteursrechtinbreuk.
more insights
ADE: The people behind the scenes
Honored to be involved in ADE’s campaign this year. The portrait of Bjorn Schipper is a part of the ADE ’22 photoshoot by Krijn van Noordwijk. The series portrays the people that keep our scene alive and push our industry forward, and represent the entire range of electronic music.
19 October 2022
ReadInvesteringen zolderkamerproducers verdienen óók bescherming
In Muziekwereld 2017-4 schreef ik over de uitspraak van de rechtbank in eerste aanleg in de langslepende kwestie van *deejay*, producer en artiest Martin Garrix tegen zijn voormalige managementkantoor MAS Management (hierna ‘MAS’) en platenmaatschappij Spinnin’ Records. In het hoger beroep heeft het Gerechtshof eind 2019 een voor de Nederlandse muziekindustrie belangrijke uitspraak gedaan. In deze bijdrage voor *Muziekwereld* ga ik vooral in op de overwegingen van het Hof over het naburige recht van fonogrammenproducenten in relatie tot zogeheten ‘zolderkamerproducers’: artiesten/producers die hun tracks vooral ‘thuis’ in een eigen studio en/of met eigen instrumenten, apparatuur en/of software maken. Uit de uitspraak van het Hof blijkt verder dat het op 1 juli 2015 ingevoerde auteurscontractenrecht onder bepaalde omstandigheden reflexwerking kan hebben en tevens van toepassing kan zijn op overeenkomsten die strikt genomen géén exploitatieovereenkomst zijn.
09 June 2022
ReadNabuurrechtelijke erkenning voor zolderkamer producers
Op 17 december 2021 deed de Hoge Raad uitspraak in de langslepende zaak van DJ, artiest en muziekproducer Martin Garrix tegen zijn voormalige managementkantoor MAS Management (hierna ‘MAS’) en platenmaatschappij Spinnin’ Records. De uitvoerig gemotiveerde beslissingen van de rechtbank uit 2017 en het hof uit 2019 houden de Nederlandse muzieksector nog steeds bezig. Daar komt nu het arrest van de Hoge Raad bij. Ons hoogste rechtscollege overweegt dat het hof – in navolging van de rechtbank – op terechte gronden geoordeeld heeft dat Martin Garrix nabuurrechtelijk als fonogrammenproducent van zijn muziekopnamen moet worden beschouwd. Niettemin vernietigt de Hoge Raad de uitspraak van het hof vanwege onjuiste toepassing van het auteurscontractenrecht bij de beoordeling van de royaltybepalingen en eenzijdige verlengingsbedingen in de management- en productieovereenkomsten tussen partijen en het niet in behandeling nemen van Garrix’ (subsidiaire) vordering gebaseerd op de algemene redelijkheid en billijkheid.
01 January 2022
ReadDe zoete wraak van La Swift
In deze bijdrage voor Muziekwereld sta ik stil bij de inhoud van titelexclusiviteit in de vorm van heropnameclausules in artiesten- en platencontracten. De aan- leiding is een rel van heb ik jou daar tussen wereldster Taylor Swift (‘La Swift’) en haar voormalige manager en platenbaas. Deze rel kreeg in het afgelopen jaar veel aandacht in de media1 en laat stiekem zien dat (ook) de inhoud van een artiesten- of platencontract de carrière van een artiest kan maken of breken.
01 October 2021
Read