Na 5 jaar maakt de wetgever de balans op
Auteurscontractenrecht
Het sinds 1 juli 2015 geldende auteurscontractenrecht strekt ten faveure van de positie van de makers – hier: muziekauteurs en uitvoerende kunstenaars (artiesten) – met het doel hun contractuele positie ten opzichte van exploitanten te verstevigen en hun verdienmogelijkheden te versterken. Het nieuwe auteurscontractenrecht vindt zijn weerslag in een aantal wijzigingen van onze Auteurswet (Aw) en Wet naburige rechten (Wnr). De dwingendrechtelijke bepalingen van het auteurscontractenrecht zijn van toepassing op exploitatieovereenkomsten waarbij het hoofddoel verlening van exploitatiebevoegdheden is en waarbij vanuit maker sprake is van een rechtenoverdracht of licentieverlening.
Het auteurscontractenrecht is voor muziekauteurs geregeld in artikel 25b t/m 25h Aw. De schakelbepaling van artikel 2b Wnr trekt deze nieuwe rechtsregels door naar de positie van de uitvoerende kunstenaars. Het auteurscontractenrecht ziet onder meer toe op de aanspraak van makers op een (aanvullende) billijke vergoeding voor de makers, een bestsellerbepaling (disproportionaliteitsregel), een (schriftelijk) aktevereiste voor exclusieve auteursrechtelijke en nabuurrechtelijke licenties, een non usus-bepaling (niet-gebruik), een verbod op onredelijke bepalingen en het in het leven roepen van een speciale Geschillencommissie Auteurscontractenrecht (ACR).
Insteek onderzoeksrapport
Het onderzoek spitst zich toe op de effecten van het nieuwe auteurscontractenrecht op de bestaande contractpraktijk, het signaleren van praktische onduidelijkheden en specifieke aandachtspunten. De onderzoekers stellen duidelijk dat het nog te vroeg is om de vraag te beantwoorden of het auteurscontractenrecht haar doelen heeft bereikt. Aktevereiste voor rechtenoverdracht en exclusieve licentiesDe onderzoekers signaleren dat de praktijk nog onvoldoende rekening houdt met het feit dat een overdracht en exclusieve licentie van auteursrechten en naburige rechten schriftelijk in een ‘akte’ moeten worden vastgelegd (artikel 2 lid 3 Aw). Het gaat hier om een ondertekend document waaruit in voldoende mate blijkt welke auteursrechtelijke bevoegdheden op welke werken worden verleend in de vorm van een overdracht en levering van auteursrechten of exclusieve licentie. Dit ter bescherming van de makers om te voorkomen dat zij al te lichtzinnig hun rechten wegtekenen. Recht en praktijk lopen uiteen doordat vandaag de dag veel communicatie langs elektronische weg plaatsvindt en dit soort documenten per e-mail worden uitgewisseld. Mogelijke consequentie is dat deze overdrachten en licenties wegens het niet voldoen aan het wettelijke aktevereiste vernietigbaar of zelfs nietig kunnen zijn. Een belangrijke waarschuwing aan de praktijk. Het is daarbij de vraag wat de status van een elektronische handtekening is. De onderzoekers bevelen aan dat ook elektronische documenten als een ‘akte’ gezien kunnen worden, zolang de bedoeling maar duidelijk kenbaar is dat rechten worden overgedragen of in licentie worden gegeven. De vervanging van het aktevereiste door een schriftelijkheidsvereiste – waarbij een handtekening niet meer nodig is – wordt niet aanbevolen omdat hiermee het risico ontstaat dat exploitanten een rechtenoverdracht of exclusieve licentie als kleine lettertjes in de algemene voorwaarden kunnen gaan verstoppen.
more insights
ADE: The People Behind The Scenes
Honored to be involved in ADE’s campaign this year. The portrait of Bjorn Schipper is a part of the ADE ’22 photoshoot by Krijn van Noordwijk. The series portrays the people that keep our scene alive and push our industry forward, and represent the entire range of electronic music.
19 October 2022
ReadInvesteringen zolderkamerproducers verdienen óók bescherming
In Muziekwereld 2017-4 schreef ik over de uitspraak van de rechtbank in eerste aanleg in de langslepende kwestie van *deejay*, producer en artiest Martin Garrix tegen zijn voormalige managementkantoor MAS Management (hierna ‘MAS’) en platenmaatschappij Spinnin’ Records. In het hoger beroep heeft het Gerechtshof eind 2019 een voor de Nederlandse muziekindustrie belangrijke uitspraak gedaan. In deze bijdrage voor *Muziekwereld* ga ik vooral in op de overwegingen van het Hof over het naburige recht van fonogrammenproducenten in relatie tot zogeheten ‘zolderkamerproducers’: artiesten/producers die hun tracks vooral ‘thuis’ in een eigen studio en/of met eigen instrumenten, apparatuur en/of software maken. Uit de uitspraak van het Hof blijkt verder dat het op 1 juli 2015 ingevoerde auteurscontractenrecht onder bepaalde omstandigheden reflexwerking kan hebben en tevens van toepassing kan zijn op overeenkomsten die strikt genomen géén exploitatieovereenkomst zijn.
09 June 2022
ReadNabuurrechtelijke erkenning voor zolderkamer producers
Op 17 december 2021 deed de Hoge Raad uitspraak in de langslepende zaak van DJ, artiest en muziekproducer Martin Garrix tegen zijn voormalige managementkantoor MAS Management (hierna ‘MAS’) en platenmaatschappij Spinnin’ Records. De uitvoerig gemotiveerde beslissingen van de rechtbank uit 2017 en het hof uit 2019 houden de Nederlandse muzieksector nog steeds bezig. Daar komt nu het arrest van de Hoge Raad bij. Ons hoogste rechtscollege overweegt dat het hof – in navolging van de rechtbank – op terechte gronden geoordeeld heeft dat Martin Garrix nabuurrechtelijk als fonogrammenproducent van zijn muziekopnamen moet worden beschouwd. Niettemin vernietigt de Hoge Raad de uitspraak van het hof vanwege onjuiste toepassing van het auteurscontractenrecht bij de beoordeling van de royaltybepalingen en eenzijdige verlengingsbedingen in de management- en productieovereenkomsten tussen partijen en het niet in behandeling nemen van Garrix’ (subsidiaire) vordering gebaseerd op de algemene redelijkheid en billijkheid.
01 January 2022
ReadDe zoete wraak van La Swift
In deze bijdrage voor Muziekwereld sta ik stil bij de inhoud van titelexclusiviteit in de vorm van heropnameclausules in artiesten- en platencontracten. De aan- leiding is een rel van heb ik jou daar tussen wereldster Taylor Swift (‘La Swift’) en haar voormalige manager en platenbaas. Deze rel kreeg in het afgelopen jaar veel aandacht in de media1 en laat stiekem zien dat (ook) de inhoud van een artiesten- of platencontract de carrière van een artiest kan maken of breken.
01 October 2021
Read